Forum Mieszkańców Mysłowice

Tofik

Kapliczki w Kosztowach
( Życie Mysłowic, adi )

Dzielnica Kosztowy jest wyjątkowo bogata w kapliczki, małe zabytki architektury sakralnej. Jedną z nich jest, położona na tzw. Białym Brzegu, w cieniu wysokich drzew pod lasem na końcu ulicy Białobrzeskiej, kapliczka ufundowana przez mieszkańców Kosztów, Teklę i Kacpra Gniłków. Jest to jedna z tych kapliczek których metryka jest doskonale znana. Zbudowano ją w 1829 roku na skrzyżowaniu dróg z Kosztów na Biały Brzeg i drogi, traktu handlowego z Tarnowskich Gór, Bytomia na Mysłowice.

Nie do końca znane są przyczyny postawienia tam kapliczki, nie wiadomo też czy stała tam przed nią jakaś inna, może drewniana. Na fasadzie kapliczki Gniłków znajdują się dwie niewielkie płyty. Inskrypcja na pierwszej z nich informuje: "Na chwalen Boskom sfundowane ot Caspra Gniłky i Tekli żonny jego w roku 1829 za chtorich uprasczano o jedno pozdrowienie Boga" Druga tablica pochodzi z roku 1939 i głosi, że kapliczkę w tymże roku odbudowali parafianie kościoła pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Dziećkowicach. Wynika z tego, że przez lata kapliczka popadała w ruinę i została przez parafian odnowiona lub też odbudowana. Dwa lata temu kapliczka została ponownie odremontowana, remont wykonał Dariusz Kucowicz z Kosztów. Za kapliczką stoi, widoczny z daleka, stary kamienny krzyż, za nim "schowany" w lesie i porośnięty trawą cmentarz z XIX wieku, na którym chowano zmarłych na cholerę.

W Starych Kosztowach przy ulicy Kubicy stoi prosta w formie ale o bardzo skomplikowanej bryle kaplica Matki Boskiej Różańcowej. Jest ona zbudowana na rzucie prostokąta zamkniętego trójbocznie, poprzedzonego niewielkim prostokątnym przedsionkiem. Nad przedsionkiem znajduje się przysadzista, dwukondygnacyjna wieża, zwieńczona nieproporcjonalnym hełmem stożkowym. Prosta forma i zupełny brak detali architektonicznych, a także brak jakichkolwiek danych czy informacji o jej powstaniu i ewentualnych fundatorach utrudnia dokładne określenie czasu kiedy powstała. W kaplicy znajdują się trzy ołtarze, wzbogacone obrazami, których cechy stylistyczne wskazują na charakter barokowy o zabarwieniu ludowym. Na tej podstawie można przypuszczać, że kapliczka powstała w pierwszej połowie XIX wieku lub trochę później. Pozostałe elementy wyposażenia różnią się znacznie zarówno pod względem stylistycznym jak i poziomem artystycznego wykonania. Jeden z drewnianych krucyfiksów wykonano w stylu neogotyckim, zaś znajdująca się tam marmurowa chrzcielnica ma pokrywę dekorowaną rzeźbionym ornamentem rokokowym co może wskazywać, że została tu przeniesiona z jakiegoś kościoła

Na skrzyżowaniu ulic Kosztowskiej i Rymera stała niewielka murowana kapliczka zbudowana na rzucie zbliżonym do kwadratu, z charakterystycznym szczytem w fasadzie, zwieńczonym krzyżem oraz wnęką na rzeźbę. Kapliczka pochodziła prawdopodobnie z XIX wieku. W 1978 roku została znacznie uszkodzona przez pijanego traktorzystę, po czym została odbudowana. Jednak ze względu na zły stan techniczny została 10 lat później rozebrana. W 1999 roku wybudowano nową kapliczkę, przesuniętą kilka metrów w głąb ulicy Rymera, w nieco zmienionej formie architektonicznej.

Na ulicy Kosztowskiej, na tzw imielińskich Morgach na zakręcie pomiędzy dwoma wysokimi drzewami przycupneła malownicza kapliczka przydrożna z charakterystyczną trójkondygnacjową fasadą. Wybudowana została w 1899 roku, a jej fundatorem była rodzina Kutzów. W 1997 roku rozebrano ją i zrekonstruowano kilka metrów dalej od pierwotnego położenia. Jest ona niemal dokładną kopią pierwotnej kapliczki. Zachowano bowiem zarówno pierwotne wymiary, kubaturę jak i bogate detale fasady. Jedynym odstępstwem od oryginału są drzwi wykonane w nieco innej konstrukcji.

Bogdan Koterba (miejski konserwator zabytków)
Kapliczki takie jak te w Kosztowach stanowią nie tylko ciekawe obiekty architektoniczne. W niektórych przypadkach - dotyczy to przede wszystkim kapliczek cmentarnych, często usytuowanych w ustronnych miejscach - stanowią swoiste enklawy ciszy i zadumy nad dawnymi wiekami i minionymi ludźmi.

Gość

to nazwisko z informacji o pierwszej kapliczce brzmi poprawnie Gniełka nie Gniłka

Składnica

Kapliczka jest ładna

annatywan

Bardzo ładna kapliczka.